Lá Tía Tô Có Tác Dụng Gì

Tía tô (Perilla frutescens) được sử dụng rộng rãi như một loại rau gia vị. Tuy nhiên, không chỉ giúp tăng sự hấp dẫn cho món ăn, Tía tô còn là một cây thuốc nam quý có khả năng hỗ trợ điều trị một số bệnh lý như mày đay, giải độc hải sản, cảm cúm… Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc các cho các bạn về lá tía tô có tác dụng gì, cách dùng sao cho hiệu quả và những bài thuốc từ lá tía tô.

Những đặc điểm cây tía tô trước khi biết lá tía tô có tác dụng gì

1. Bộ phận sử dụng

Từ cây Tía tô, người ta thu được các vị thuốc từ lá (Tô diệp), cành non hoặc cành già (Tô ngạnh), quả cây – hay gọi nhầm là hạt (Tô tử).

Các bộ phận được thu hái về, sau đó phơi trong râm mát hoặc sấy nhẹ cho khô để giữ nguyên hương vị.

2. Thành phần trong cây Tía tô

Trong toàn cây tía tô có chứa 0.50% tinh dầu. Trong tinh dầu, thành phần chủ yếu là perilla andehyde C10H14O, limonene C10H16, α-pinen C10H16 và dihydrocumin C10H14O. Ngoài ra, trong cây chứa nhiều hợp chất hữu cơ loại flavonoid (chủ yếu là apigenin và luteolin) và acid hữu cơ (acid rosmarinic, acid caffeic…) với hàm lượng khác nhau giữa các bộ phận của cây.

3. Công dụng của từng bộ phận cây Tía tô

Theo Y học cổ truyền:

Lá tía tô

Lá tía tô có tác dụng gì? Tác dụng của lá tía tô:

• Làm toát mồ hôi, trừ hàn
• Điều hòa chức năng dạ dày
• Chữa cảm hàn với ho và nôn
• Hỗ trợ điều trị nôn do thai nghén
• Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, ngộ độc cua cá

Liều: 5-9 g

Thân tía tô

Điều hòa lưu thông khí, làm giảm rối loạn chức năng dạ dày, giảm đau, phòng ngừa sẩy thai. Liều 5 – 9g.

Quả tía tô

Giảm khó thở và giảm ho, trừ đờm, làm thư giãn ruột. Chủ trị: ho và khó thở do ứ trệ đờm, táo bón. Liều: 3 – 9g.

4. Lưu ý sử dụng và cách bảo quản nước lá tía tô

• Tác dụng của uống nước lá tía tô thường khá chậm, vậy nên bạn cần hết sức kiên nhẫn thì mới mong khỏi bệnh.
• Không nên uống quá nhiều bởi nó sẽ khiến bạn bị đầy hơi, chướng bụng và gây ra một số tác dụng phụ không tốt trên cơ thể.
• Nên bảo quản nước lá tía tô trong tủ lạnh khi không dùng đến, tối đa 24 giờ đồng hồ. Bởi lẽ càng để lâu, các dưỡng chất trong nước lá tía tô sẽ bị mất đi tác dụng.
• Nên uống nước lá tía tô trước khi ăn khoảng 30 phút sẽ cho hiệu quả cao nhất.
• Trẻ em và phụ nữ mang thai có thể uống nước lá tía tô với liều lượng vừa phải sẽ tốt cho sức khỏe.

5. Tác hại của lá tía tô nếu dùng quá nhiều

Lá tía tô có tác dụng gì? Uống nước lá tía tô quá nhiều trong một thời gian dài có thể khiến bạn bị tăng huyết áp và ảnh hưởng tới hệ tim mạch.

Việc tăng huyết áp cũng rất nguy hiểm nếu như bà bầu hoặc trẻ nhỏ sử dụng liên tục trong thời gian dài.

Xảy ra các phản ứng xấu với cơ thể trong trường hợp người dùng bị dị ứng với một số thành phần trong nước lá tía tô.

`Lá tía tô có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Lá tía tô có tác dụng gì? Tía tô đã được chứng minh có nhiều tác dụng tốt đối với một số bệnh lý ở người, tuy nhiên các nghiên cứu đa phần ở mức thử nghiệm trên động vật mà chưa có nhiều nghiên cứu lâm sàng trên người. Một số tác dụng đã được chứng minh:

1. Chống hen phế quản

Lá tía tô có tác dụng gì? Luteolin trong lá có tác dụng giãn cơ trơn phế quản. Một nghiên cứu lâm sàng được thực hiện trên bệnh nhân hen phế quản cho thấy dầu hạt làm tăng cường chức năng hô hấp.

2. Điều trị đái tháo đường

Lá tía tô có tác dụng gì? Dịch chiết từ hạt nảy mầm của cây tía tô đã được chứng minh là có tác dụng chống đái tháo đường trên mô hình chuột thí nghiệm bị đái tháo đường type 2 thông qua các cơ chế: làm giảm lượng đường huyết bất kỳ, giảm nồng độ triglycerid và nồng độ cholesterols toàn phần trong huyết thanh; làm tăng sự không dung nạp đường và tăng nhạy cảm với insulin; kích hoạt protein kinase hoạt hóa bởi AMP (AMPK) và thông qua đó, ức chế tân tạo đường ở gan.

Lá tía tô có tác dụng gì? Acid chlorogenic và acid rosmarinic ức chế enzyme Aldose reductase, làm giảm nguy cơ xảy ra các biến chứng đái tháo đường.

3. Chống trầm cảm

Lá tía tô có tác dụng gì? Một số hoạt chất như apigenin, acid rosmarinic, acid caffeic được chứng minh là có tác dụng chống trầm cảm trên mô hình chuột với nghiệm pháp bơi cưỡng bức. Acid rosmarinic và acid caffeic tiêm phúc mạc chuột làm giảm đáng kể thời gian bất động của chuột thực hiện nghiệm pháp bơi cưỡng bức. Apigenin cũng có tác động tương tự trên chuột thực hiện nghiệm pháp này.

4. Khả năng ức chế khối u

Lá tía tô có tác dụng gì? Dầu với hàm lượng cao acid béo không bão hòa ω-3 và acid α-linolenic, cho thấy tác dụng chống lại N-methyl-N-nitrosourea, một yếu tố gây ra ung thư đại trực tràng trên mô hình chuột. Các acid béo này cũng được chứng minh là có tác dụng ức chế azoxymethane, chất gây ra tổn thương tiền ung thư đại trực tràng trên mô hình chuột.

5. Tác dụng kháng viêm

Lá tía tô có tác dụng gì? Shisoflavanone A chiết xuất từ cây tía tô ức chế sự sản xuất NO trên tế bào gan chuột kích thích bởi inteuleukin 1β, qua đó làm giảm đáp ứng viêm và tổn thương tế bào gan.

6. Tác dụng kháng khuẩn

Lá tía tô có tác dụng gì? Từ dịch chiết ethyl acetate của hạt, người ta phân lập được luteolin và quercetin có hoạt tính kháng các vi khuẩn gây bệnh đường miệng (các Streptococci thường trú ở miệng) và Porphyromonas gingivalis.

Lá tía tô có tác dụng gì? Một nghiên cứu được thực hiện năm 2016 cho thấy perilla aldehyde, hoạt chất chính trong tinh dầu có tác dụng ức chế các loài vi khuẩn Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Salmonella typhimurium, Vibrio parahaemolyticus và nấm Trichophyton mentagrophytes.

7. Khả năng chống oxy hóa

Lá tía tô có tác dụng gì? Acid rosmarinic, luteolin, apigenin và chrysoeriol phân lập từ quả cây tía tô được chứng minh có tác dụng chống oxy hóa bằng cách sử dụng gốc tự do 1,1-diphenyl-2-picryl-hydrazyl (DPPH), trong đó, acid rosmarinic và luteolin cho thấy khả năng loại bỏ gốc tự do DPPH đáng kể với giá trị IC50 lần lượt là 6.81 mM và 7.50 mM.

8. Khả năng bảo vệ hệ tim mạch

Lá tía tô có tác dụng gì? Một nghiên cứu gần đây cho thấy dầu hạt tía tô, một nguồn ω-3 dồi dào, có khả năng làm giảm nồng độ cholesterol huyết thanh và giảm tích lũy lipid ở thành động mạch chủ ngực và gan thông qua điều hòa quá trình tổng hợp và phân giải lipid ở chuột được nuôi bởi chế độ ăn giàu lipid. Thông qua nghiên cứu này, dầu hạt tía tô được cho là có tiềm năng trong việc làm giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch và béo phì do chuyển hóa.

Lá tía tô có tác dụng gì trong làm đẹp

Lá tía tô có tác dụng gì? Phương pháp làm trắng da bằng cách tắm với nước lá tía tô được phụ nữ Nhật Bản rất ưa chuộng. Họ hay dùng lá cây tươi nấu với nước sôi trong khoảng 15 phút rồi dùng nước này để tắm. Trong lúc tắm thì lấy bã chà xát khắp người. Chỉ sau một thời gian ngắn áp dụng là làn da sẽ trở nên mịn màng và trắng sáng hơn rất nhiều.

Cách 1: Uống nước xay từ tía tô

Cách làm: Lấy lá cây rửa sạch rửa sạch, phơi khô và pha như pha trà để uống hàng ngày. Hiệu quả của nước tía tô là tăng độ ẩm, chống lão hóa và làm mềm vết chai sần trên da. Lưu ý nên uống từ từ từng ngụm một để các dưỡng chất từ từ thấm vào da.

Cách nấu lá tía tô uống hàng ngày

Các bạn cần chuẩn bị nguyên liệu bao gồm:

• Lá tía tô: khoảng 200g
• Chanh tươi: 3 lát
• Nước lọc: 2,5 lít

Lá tía tô có tác dụng gì? Lá tía tô đem đi rửa sạch sẽ, ngâm nước muối loãng trong khoảng 10 phút, sau đó vớt ra rồi để cho ráo nước. Đun sôi nước lọc ở trên, bỏ lá tía tô vào trong thêm 3 – 5 phút rồi tắt bếp. Cuối cùng, đợi khi nước nguội là các bạn có thể chiết ra chai thủy tinh rồi bỏ mấy lát chanh vào, sử dụng dần dần. Chia thành nhiều lần uống trong ngày.

Cách 2: Tắm trắng bằng lá nước tía tô

Cách làm: Rửa sạch, thái nhỏ cành và lá tía tô tươi rồi đun trong nước nóng khoảng 15 phút. Sau đó hòa tan hỗn hợp trên với nước lạnh đến độ ấm vừa đủ rồi tắm.

Lá tía tô có tác dụng gì? Lưu ý: Tía tô có rất nhiều công dụng trong chăm sóc sức khỏe và làm đẹp. Tuy nhiên không phải ai cũng dùng được. Những người có cơ địa mồ hôi bị cảm nóng thì không nên dùng lá tía tô. Nếu không thì sẽ khiến cho cơ thể bị mệt mỏi, táo bón.

Nếu cơ thể xuất hiện những biểu hiện khác thường khi tía tô thì hãy dừng lại ngay để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. Phụ nữ có thai nếu muốn dùng lá tía tô thì nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Không nên tự ý sử dụng để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Lá tía tô có tác dụng gì khi kết hợp dược liệu khác trong các bài thuốc

1. Tán hàn, giải biểu

Lá tía tô có tác dụng gì? Dùng cho các chứng cảm mạo phong hàn, đau đầu do hàn, do nhiệt, vùng ngực đầy trướng

• Thang Hương Tô: Tía tô 8g, hương phụ 8g, trần bì 6g, cam thảo 4g. Sắc uống. Trị các chứng bệnh nói trên.
• Tía tô 80g, cà gai leo 80g, hương phụ 80g, trần bì 40g. Tán bột. Mỗi ngày uống 20g.
• Tía tô 15g, kinh giới 10g, hương nhu 10g, vỏ quýt 10g, gừng tươi 3 lát. Nếu nhức đầu thêm mạn kinh tử 12g, bạch chỉ 8g. Sắc uống.
• Ngũ thầm thang: Gừng tươi, kinh giới, tử tô diệp, chè số lượng thích hợp cùng đem sắc lấy nước, thêm đường đỏ khuấy đều, uống. Dùng cho các trường hợp ngoại cảm phong hàn (cảm cúm).

2. Trừ đờm, dịu ho

• Tô diệp 8g, sinh khương 8g, hạnh nhân 12g, pháp bán hạ 12g. Sắc uống. Trị các bệnh ngoại cảm phong hàn, bên trong có đờm trệ sinh ho có đờm.
• Tô tử 10g, bạch giới tử 10g. Tán bột. Uống với nước sắc lá táo chua và dây tơ hồng. Chữa ho, trừ đờm.
• Tam tử dưỡng thân thang: Tô tử 10g, bạch giới tử 10g, lai phục tử 10g. Sao vàng, tán nhỏ, cho vào túi, sắc lấy 200ml. Chia uống 3 lần trong ngày. Trị ho hen có đờm, tức ngực khí ngược.
• Tô diệp mai táo trà: Tô diệp 6g, mận tươi 30g (hoặc mận ướp đường), đại táo 5 quả, chè 3g. Mận chín tươi hoặc mứt mận và đại táo nấu lấy nước, khi nước đang sôi, đổ vào ấm có chè và tô diệp, hãm tiếp. Uống 2 lần trong ngày. Liên tục dùng trong 5 – 10 ngày. Dùng cho các trường hợp ho, mất tiếng, tắc nghẹn do rối loạn thần kinh chức năng, hysteria (rối loạn tâm thần).

3. Lý khí kiện tỳ

• Nước tía tô: Tía tô 8g, đương quy 12g, xuyên khung 8g, bạch thược 12g, đảng sâm 12g, trần bì 12g, đại phúc bì 8g, cam thảo 4g, sinh khương 8g. Sắc uống. Dùng khi các bộ phận cơ thể không hoạt động tốt sinh ra đau trướng ngực, bụng, lưng, sườn đau.
• Tía tô 12g, rau sam 20g, cỏ sữa 16g, cam thảo đất 12g, cỏ mần trầu 12g, kinh giới 12g. Làm thành dạng thuốc bột hay thuốc hoàn. Ngày uống 2 – 3 lần, mỗi lần 10 – 12g. Chữa đau bụng, lỵ, tiêu chảy.
• Tía tô 2g, vỏ quýt 2g, vỏ vối 2g, vỏ rụt 2g, thanh bì 2g, sa nhân 2g, thần khúc 2g, mạch nha 2g. Nghiền bột mịn, dùng mật làm hoàn. Mỗi lần uống 4g. Thuốc này đặc trị trẻ em bị tiêu chảy.

4. Hành khí, an thai

• Tô diệp 4g, hoàng liên 2,5g. Hãm với nước để uống. Trị phụ nữ có thai hồi hộp không yên.
• Tô diệp ô mai trúc: Tô diệp 15g, ô mai 10g, gừng tươi 10g, trúc nhự 10g, gạo tẻ 60g. Đem các dược liệu nấu lấy nước, gạo đem nấu cháo; khi cháo được cho nước thuốc vào khuấy đều, đun sôi. Ngày 1 lần, đợt dùng 5 – 7 ngày. Dùng cho phụ nữ có thai đầy tức bụng, nôn ói, đau đầu, chóng mặt, đắng miệng, nhạt miệng, khát nước, đe dọa sảy thai.

5. Kiện vị, cầm mửa

Lá tía tô có tác dụng gì? Trường hợp tỳ vị bí trệ, tiêu hóa không tốt sinh ra tức ngực, buồn nôn, không ăn uống được.

• Tía tô phân khí: Tía tô 8g, ngũ vị 4g, tang bạch bì 12g, phục linh 12g, chích thảo 4g, thảo quả 4g, đại phúc bì 12g, cát cánh 12g, sinh khương 12g. Sắc lấy nước, thêm ít muối để uống. Trị các chứng tâm hạ trướng đầy, nôn ọe, không ăn được mà thiên về hàn.
• Lá tía tô 30g, gừng tươi 15g. Sắc hãm 15 phút, gạn nước thêm đường uống. Dùng cho các trường hợp ngoại cảm phong hàn nôn ói đau bụng.

6. Giải độc với thức ăn là cua cá

• Tô diệp tươi hoặc dạng khô 15g sắc hãm nước uống. Dùng cho các trường hợp ngộ độc do ăn cua luộc, nem cua, canh cua.
• Lá tía tô 10g, sinh khương 8g, sinh cam thảo 4g. Sắc với 600 ml nước còn 200 ml, chia uống 3 lần, uống nóng. Đơn thuốc này nếu thêm kinh giới 10g, sắc uống; chữa dị ứng, mẩn ngứa, mề đay.

7. Chữa sốt xuất huyết

Tía tô 15g, rau má 30g, cỏ nhọ nồi 30g, bông mã đề 20g. Sắc uống. Dùng phòng và chữa sốt xuất huyết.

Tóm lại, cây tía tô được trồng để lấy lá ăn như một món thực phẩm trong gia đình. Bên cạnh đó, với kiến thức về lá tía tô có tác dụng gì như trên đây, loại rau này sẽ không còn là một món ăn đơn thuần mà cần được xem như một loại thuốc chữa bệnh, giúp chăm sóc sức khỏe toàn diện, phù hợp với cơ thể của mọi thành viên trong gia đình.

Tìm kiếm có liên quan

• Uống lá tía tô nhiều có tốt không
• Đắp la tía to có tác dụng gì
• Uống nước lá tía to thay nước lọc được không
• Lá tía to có tác dụng gì cho da
• Xông lá tía tô có tác dụng gì
• Tác dụng của la tía to với xương khớp
• Uống lá tía tô có tác dụng gì cho sức khỏe
• Tắm la tía to có tác dụng gì